Trào ngược dạ dày: Nguyên nhân, triệu chứng, thuốc điều trị và cách phòng bệnh

Trào ngược dạ dày thực quản là một trong những bệnh phổ biến ở nước ta. Bệnh không chỉ ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt hàng ngày của người bệnh mà còn có những biến chứng nguy hiểm. Vì vậy, bạn nên tìm hiểu về GERD sớm để có thể nhận biết và có biện pháp xử lý phù hợp.

Trào ngược dạ dày thực quản là gì?

Bệnh trào ngược dạ dày thực quản (còn được gọi là bệnh trào ngược dạ dày thực quản hoặc bệnh trào ngược acid: GERD) là một chứng rối loạn tiêu hóa trong đó acid, nước trái cây hoặc mật thoát ra khỏi dạ dày và kích thích niêm mạc thực quản.

Lượng acid dao động từ nhẹ đến nặng gây kích ứng niêm mạc và gây đau dữ dội. Bệnh nếu không được điều trị kịp thời có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí gây ung thư.

Một số bệnh nhân có thể kiểm soát chứng trào ngược bằng cách thay đổi lối sống và dùng thuốc tại nhà. Tuy nhiên, cũng có những bệnh nhân GERD cần dùng thuốc mạnh hơn và phẫu thuật để hạn chế các triệu chứng nguy hiểm của bệnh.

Trào ngược acid nguy hiểm như thế nào?

Trào ngược acid có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị hoặc điều trị không đúng cách. Do đó, ảnh hưởng của trào ngược dạ dày có thể vô cùng nghiêm trọng.

Các biến chứng phổ biến nhất của GERD bao gồm:

• Hẹp thực quản: Những người bị trào ngược acid có khả năng gặp các triệu chứng này. Ban đầu, bệnh nhân có thể gặp các triệu chứng như ho và co thắt thực quản.
• Thực quản của Barrett:Bệnh khó phát hiện và các triệu chứng không rõ ràng, thông thường người bệnh cần đi xét nghiệm để tìm ra bệnh.
• Ung thư dạ dày: Khi đã mắc bệnh Barrett thực quản thì nguy cơ mắc ung thư thực quản cũng cao hơn. Các triệu chứng ban đầu ở bệnh nhân ung thư thực quản sẽ là: khó nuốt, ho thường xuyên và sụt cân.
• Viêm thực quản sưng tấy: Tình trạng này thường gặp ở những người bị trào ngược mãn tính. Một số tác hại của trào ngược có thể ảnh hưởng đến thực quản như đau khi nuốt, nóng rát ở thực quản, đau ở vùng xương ức.
• Tổn thương đường hô hấp:Nếu acid dư thừa và trào ngược đi vào đường hô hấp trên, nó có thể gây ra một loạt tác động xấu đến hệ hô hấp, chẳng hạn như:viêm họngHo, khó thở…

Những biến chứng trào ngược dạ dày thực quản kể trên là vô cùng nguy hại, nguy hiểm khó lường, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng. Vì vậy, để tránh những biến chứng nguy hiểm kể trên, bạn nên quan tâm đến sức khỏe của mình nhiều hơn.

Nguyên nhân phổ biến của trào ngược acid

Khi cơ vòng thực quản yếu, không tạo đủ áp lực để đóng lại hoặc van mở không đúng lúc sẽ gây trào ngược acid. Hiện tượng này do một số nguyên nhân khác nhau gây ra nhưng nguyên nhân phổ biến nhất là do cơ vòng thực quản dưới bị yếu và dư thừa acid trong dạ dày.

Sau đây là những nguyên nhân phổ biến nhất gây trào ngược acid:

• Tác dụng phụ do uống thuốc Tây: Uống một lượng lớn thuốc Tây hoặc uống không đúng cách có thể gây ra tác dụng phụ. Một trong những tác dụng phụ của thuốc tây ảnh hưởng đến cơ thể là trào ngược.
• Thói quen sinh hoạt hàng ngày cũng có thể gây ra bệnh trào ngược dạ dày HP. Một trong những thói quen xấu ảnh hưởng đến dạ dày, đường ruột như hút thuốc lá, uống rượu, dùng chất kích thích…
• Trào ngược dạ dày thực quản do nhiễm khuẩn, tổn thương thực quản và các bệnh lý khác…
• Do các nguyên nhân khác: Bệnh nhân bị trào ngược acid cũng có thể do béo phì, căng thẳng, cường độ làm việc cao, mang thai,…

Xác định nguyên nhân giúp điều chỉnh chế độ ăn uống, sinh hoạt hợp lý và có biện pháp điều trị phù hợp.

Triệu chứng điển hình của bệnh trào ngược

Khi mắc bệnh trào ngược dạ dày thực quản, trong cơ thể bạn thường có những dấu hiệu cảnh báo rất rõ ràng. Chỉ cần bạn chú ý đến những thay đổi bất thường của cơ thể là có thể phát hiện bệnh sớm. Tuy nhiên, cũng có những trường hợp như vậy.

Các triệu chứng phổ biến nhất của bệnh trào ngược dạ dày thực quản:

• Chảy nước dãi đột ngột: Nếu acid dạ dày trào ngược lên miệng, cơ thể sẽ phản ứng tự nhiên bằng cách tiết ra nhiều nước bọt hơn.
• Thường xuyên ợ chua, ợ hơi, ợ chua:Khi dịch dạ dày trào ngược, nó có thể gây ra các triệu chứng như nấc cụt và ợ chua. Tình trạng này thường xảy ra sau bữa ăn và khi cúi xuống.
• Buồn nôn và nôn dai dẳng: Đây là một triệu chứng phổ biến của trào ngược acid. Trào ngược acid có thể khiến bạn cảm thấy buồn nôn và nôn mửa.
• Vị đắng trong miệng: Trào ngược mật có thể tạo ra vị đắng trong miệng.
• Khó thở và tức ngực:Khi bị trào ngược acid, bạn cũng có thể gặp các dấu hiệu cảnh báo sớm như tức ngực và khó thở, đặc biệt là vào ban đêm.

Ngoài ra, những đối tượng khác nhau sẽ có những triệu chứng khác nhau:

• Đối với người lớn: Các triệu chứng trào ngược acid phổ biến nhất ở người lớn là có vị chua trong miệng, trào ngược và ợ chua. Bạn cũng có thể gặp khó khăn khi nuốt, tăng tiết nước bọt và ho nhiều hơn bình thường.
• Trẻ em: Các triệu chứng trào ngược ở trẻ nhỏ thường khó phát hiện và thường là các triệu chứng về đường hô hấp như khó thở, thở khò khè…. Trẻ lười ăn, còi cọc, biếng ăn, chậm lớn.

Làm thế nào để chẩn đoán chính xác bệnh trào ngược dạ dày thực quản?

GERD là một tình trạng phổ biến với nhiều triệu chứng khác nhau xuất phát từ các nguyên nhân khác nhau. Để chẩn đoán bệnh này, các bác sĩ chỉ định các phương pháp khác nhau tùy thuộc vào loại bệnh nhân.

Có một số cách để chẩn đoán trào ngược acid, chẳng hạn như:

• Khám và kiểm tra thể chất: Các bác sĩ hỏi bệnh nhân các câu hỏi về sức khỏe của họ để xác định nguyên nhân và tình trạng bệnh. Những câu hỏi này thường được hỏi trước khi khám và điều trị.
• Xác định độ acid: Phương pháp này sẽ sử dụng máy đo acidđộng để đo lượng acid trong dạ dày trào ngược và nồng độ acid trong dạ dày người bệnh.
• Sử dụng nhân trắc học thực quản: Đây là một xét nghiệm hồi lưu rất hữu ích để xác định tình trạng bệnh.
• Chụp X-quang:Bác sĩ sẽ yêu cầu bệnh nhân nuốt chất lỏng phản xạ bari. Chất này sẽ giúp bác sĩ thấy được mức độ tổn thương của dạ dày trên phim chụp X-quang.
• Xem xét pH thực quản:Thông thường những bệnh nhân có triệu chứng dai dẳng sẽ được chẩn đoán bằng phương pháp này. Ngoài ra, chẩn đoán có thể được sử dụng để theo dõi kiểm soát trào ngược ở những bệnh nhân được điều trị lâu dài.
• nội soi: Đây là xét nghiệm chính được sử dụng để kiểm tra niêm mạc thực quản. Sử dụng ống nội soi sẽ giúp bác sĩ trực tiếp quan sát và đánh giá tình trạng trào ngược.

Mỗi bệnh nhân trào ngược sẽ có một chẩn đoán khác nhau. Chẩn đoán GERD sẽ giúp bạn phát hiện sớm và điều trị kịp thời.

Điều trị bệnh trào ngược dạ dày thực quản

Hiện nay, có rất nhiều phương pháp điều trị trào ngược khác nhau, tùy vào tình trạng của từng bệnh nhân mà áp dụng phương pháp nào phù hợp.

Tây y điều trị

Nhiều bệnh nhân trào ngược lựa chọn thuốc tây để điều trị. Nguyên nhân là do tác dụng chữa bệnh của thuốc tây y tương đối nhanh, cách sử dụng lại đơn giản, dễ dàng.

Sau khi thăm khám, bác sĩ sẽ kê một số loại thuốc tùy theo tình trạng bệnh.thuốc trào ngược như sau:

• Thuốc bảo vệ dạ dày: Những loại thuốc này tạo thành một bộ phim và bảo vệ niêm mạc dạ dày, ngăn ngừa bệnh viêm loét dạ dày.Thường xuyên sử dụng một số thuốc bảo vệ dạ dày như misoprostol, sucralfat, rebamipide…
• Thuốc kháng histamin H2 và thuốc ức chế bơm proton: Một số loại thuốc như esomeprazol, lansoprazol, omeprazol… có tác dụng ức chế tiết acid dạ dày.
• Thuốc làm rỗng dạ dày: Những loại thuốc này giúp thức ăn nhanh chóng đi vào dạ dày.
• Một số loại thuốc tạo vách ngăn: Fucoidan, Misoprostol…
• Thuốc làm tăng sức mạnh của cơ vòng thực quản dưới: Thuốc kháng acid, cisapride, metoclopramide…

Ưu điểm: Thuốc Tây y có tác dụng chữa bệnh nhanh, dễ sử dụng.

Hạn chế: Thuốc dễ gây tác dụng phụ, một số thuốc có hại cho gan thận. Vì lý do này, khi bị trào ngược acid, bạn cần đi khám bác sĩ và dùng thuốc đúng theo chỉ định để tránh tác dụng ngược.

Cách Điều Trị Bằng Thuốc Nam Tại Nhà

Ngoài thuốc Tây, bạn có thể áp dụng một số biện pháp khắc phục tại nhà để điều trị các bệnh nhẹ, chẳng hạn như:

• Chữa bệnh bằng cây thì là: Người bệnh có thể nhai 2 hạt thìa là sau mỗi bữa ăn, hoặc sắc thì là với nước sôi, ngày 3 lần. Cũng có thể cho thêm một ít chanh để dễ uống hơn.
• Sử dụng lá tía tô: Lá tía tô có chứa acid tannic và glycosid có tác dụng làm liền sẹo nhanh chóng, làm se vết loét và giảm tiết acid dạ dày. Lá tía tô có thể sắc lấy nước uống hàng ngày.
• Vera: Bạn cũng có thể rửa sạch phần thịt bên trong, tách riêng, giã nhỏ và khuấy đều với mật ong. Pha dung dịch này với nước ấm và uống hàng ngày.
• Dùng cam thảo: Bạn có thể pha trà cam thảo và uống trước bữa ăn khoảng 30 phút.

Thuận lợi:Cách Điều Trị Trào Ngược AcidTại Nhà Sử dụng thảo dược rất an toàn.

Nhược điểm: Các bài thuốc này chỉ phù hợp với bệnh nhân trào ngược nhẹ và có thể gây tổn thương, kích ứng nếu dùng sai liều lượng.

Ăn gì để tránh trào ngược acid?

Lựa chọn chế độ ăn phù hợp sẽ giúp bạn điều trị bệnh hiệu quả. Do đó, điều cực kỳ quan trọng là phải biết những gì nên ăn và những gì nên tránh vào thời điểm này. Dưới đây là một số gợi ý để bạn xem xét:

Thực phẩm người bị trào ngược acid nên ăn

• Bổ sung rau xanh để hỗ trợ tiêu hóa và tránh ảnh hưởng đến dạ dày.
• Lựa chọn những thực phẩm giúp hấp thụ chất lỏng dư thừa trong dạ dày, làm giảm tình trạng trào ngược và ngăn ngừa các triệu chứng của bệnh.
• Ăn nhiều các loại đậu như: đậu đen, đậu xanh, đậu nành để bổ sung acid amin và chất xơ giúp trung hòa dịch vị.
• Thịt trắng: Loại thịt này giúp bổ sung protein cho cơ thể, ngăn ngừa tai biến, chẳng hạn như thịt ngỗng, thịt gà.
• Bổ sung trái cây ngọt: Trái cây chín, ngọt rất tốt cho dạ dày và hạn chế được tình trạng trào ngược.
• Ăn nghệ và mật ong: Đây là nguồn dưỡng chất có thể giúp tiêu viêm dạ dày, giảm aciddư thừa hiệu quả.

Các thực phẩm cần tránh

Ngoài việc bổ sung những thực phẩm giàu dinh dưỡng và ngăn ngừa trào ngược acid thì cần tránh những thực phẩm sau:

• Loại bỏ thực phẩm chua, chua: Những thực phẩm này làm tăng lượng acid trong dạ dày của bạn, làm tăng trào ngược.
• Tránh thức ăn nhiều dầu mỡ: Đây là những thức ăn khó tiêu hóa, làm tăng áp lực cho dạ dày.
• Tránh đồ cay: Những đồ ăn này có thể kích thích dạ dày tăng tiết acid khiến tình trạng trào ngược trở nên nguy hiểm hơn.
• Hạn chế vị mặn: Các loại gia vị mặn có thể gây co bóp dạ dày và tăng tiết acid dịch vị.
• Các chất kích thích: Nên hạn chế sử dụng các chất kích thích như rượu bia, thuốc lá để ngăn chặn tình trạng trào ngược.
• Tránh thức ăn quá nóng hoặc quá lạnh: Những thực phẩm này có thể kích thích dạ dày tiết ra nhiều acid hơn. Bạn nên ăn thức ăn ấm để giảm trào ngược.

Các cách để ngăn ngừa trào ngược acid

Để phòng ngừa bệnh trào ngược hiệu quả, cần thực hiện các biện pháp sau:

• Rèn luyện thói quen khoa học
• ăn chậm, nhai kỹ và dành thời gian nghỉ ngơi sau bữa ăn
• Ăn đúng bữa, đúng bữa
• Tránh vận động mạnh sau khi ăn
• Chú ý uống thuốc phải đủ lượng, đúng liều lượng.
• Tránh thực phẩm đóng hộp và ăn liền
• Giữ tinh thần phấn chấn, tránh thức khuya để giảm căng thẳng, mệt mỏi

Qua việc tìm hiểu những thông tin liên quan của bệnh trào ngược dạ dày, bạn đọc có thể biết thêm về cách điều trị và phòng tránh bệnh trào ngược dạ dày thực quản. Hi vọng những thông tin cung cấp trên hữu ích với bạn!