Các lưu ý khi chăm sóc người bị sởi bạn nên tham khảo

Bệnh sởi là bệnh do vi rút sởi gây nên, có thể lây truyền cấp tính qua đường hô hấp. Bệnh có triệu chứng lâm sàng là sốt, viêm kết mạc mắt, viêm long đường hô hấp và tiêu hoá, có phát ban dát đỏ. Bài viết dưới đây sẽ chia sẻ đến bạn các lưu ý khi chăm sóc người bị sởi đúng cách.

Tìm hiểu bệnh sởi được lây truyền như thế nào?

Virus sởi rất dễ lây khi bạn tiếp xúc gần hoặc tiếp xúc trực tiếp với người bị nhiễm hoặc dịch tiết mũi họng ( khi người bệnh ho hoặc hắt xì). Ngoài ra, virus vẫn có thể sống sót và lây lan trong không khí hoặc trên các bề mặt bị nhiễm trong khoảng 2h. Thời gian lây bệnh từ 4 ngày trước khi bắt đầu phát ban cho tới 4 ngày sau khi phát ban.

Bệnh sởi thường có 4 thời kỳ:

• Thời kỳ ủ/nung bệnh: từ 8 – 11 ngày: bệnh nhân thường không có biểu hiện gì.
• Thời kỳ khởi phát: từ 3 – 4 ngày với sốt nhẹ hoặc vừa, rồi sốt cao. Sau đó là viêm kết mạc, mắt đỏ có gỉ kèm nhèm, sưng nề mi mắt. Mũi họng bị viêm xuất tiết: chảy nước mắt nước mũi, ho. Đôi khi còn xuất hiện hạch ngoại biên to.

• Thời kỳ toàn phát:từ  4 – 6 ngày. Ban kéo dài trong 3 ngày: lần lượt mọc ở sau tai, lan ra mặt rồi lan xuống đến cổ, ngực, lưng,tay, rồi đến chân. Nốt phát ban có màu hồng, dát sẩn, ban nhỏ hơi nổi gờ trên bề mặt da. Ban có thể mọc rải rác hay thành từng đám khoảng 3 – 6 mm.
• Thời kỳ lui bệnh: Nốt ban sẽ bay theo thứ tự như cách nó đã mọc và để lại vết thâm trên da. Thông thường khi ban bay thì hết sốt, trừ khi xuất hiện biến chứng.

Tìm hiểu các biến chứng của bệnh sởi

Nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, bệnh sởi có thể để lại một số biến chứng nguy hiểm như:

• Viêm tai giữa.
• Viêm loét giác mạc.
• Viêm não cấp tính (khoảng 0,1% số ca mắc sởi): Trẻ sau khi phát ban (1 – 15 ngày) có các triệu chứng co giật, đau đầu, nôn, cứng gáy, lơ mơ, hôn mê,.
• Tiêu chảy.
• Viêm phổi do bội nhiễm các vi khuẩn tụ cầu Influenzae tuýp B, Haemophilus.
• Do cơ thể bị suy giảm hệ miễn dịch, thể lao tiềm ẩn có thể tái bùng phát.

Dấu hiệu nhận biết bệnh sởi với các bệnh sốt phát ban khác

Dưới đây là một số dấu hiệu khác biệt của bệnh sốt phát ban và bệnh sởi:

• Bệnh Rubella (hay bệnh sởi Đức): Thường có triệu chứng sốt nhẹ, viêm long đường hô hấp nhẹ, ban dát sẩn dạng sởi nhưng thường nhỏ hơn, mọc thưa hơn và mọc sớm trong 1-2 ngày đầu, nốt ban mọc cùng lúc, khi hết không để lại vết thâm, hay có hạch sau tai.
• Bệnh do virus có phát ban khác (Vi rút Coxsackie,Adeno, ECHO,…): Nốt ban dát sẩn dạng sởi mọc toàn thân và không theo thứ tự.
• Ban dị ứng: Ban sẩn cục (ban mề đay) mọc toàn thân không theo thứ tự, thường ngứa. Nguyên nhân là do dùng thuốc, thời tiết, thức ăn,…

Hướng dẫn chăm sóc người bị sởi tại nhà

Trước hết cần đưa trẻ đến khám tại cơ sở y tế gần nhất, không đến các cơ sở đông bệnh nhân để tránh lây bệnh khác. Chỉ nên chăm sóc tại nhà khi trẻ bị sởi thể thông thường và đủ điều kiện chăm sóc và cách ly. Đồng thời cần có có ý kiến đầy đủ về cách chăm sóc bệnh nhân tại nhà, theo đúng chỉ dẫn của các bác sĩ bao gồm:

• Cách ly người bệnh với những người không bệnh khác.
• Cho trẻ uống thuốc hạ sốt khi thân nhiệt  ≥ 38.5°C theo chỉ định của bác sĩ.
• Người chăm sóc cần đeo khẩu trang, rửa tay sạch trước và sau khi tiếp xúc với người bệnh.
• Giữ vệ sinh da, mắt, mũi họng: Thay quần áo, vệ sinh cơ thể, tránh để lạnh, nhỏ mắt , nhỏ mũi bằng nước muối 0,9% 3 lần/ngày.
• Vệ sinh môi trường xung quanh, và đảm bảo phòng luôn thông thoáng sạch sẽ.
• Nếu trẻ còn bú mẹ vẫn tiếp tục cho bú và kết hợp chế độ ăn bổ sung hợp lý (đối với trẻ trên 6 tháng). Trẻ lớn hơn thì chú ý cho uống đủ nước mỗi ngày.
• Tránh gió lùa vào phòng, ăn thức ăn chứa protein dị ứng, các loại gia vị kích thích. Không uống các loại nước có ga, đồ uống có chất kích thích.
• Không được tự ý dùng kháng sinh nếu không có các biến chứng.

CHo tới nay vẫn chưa có phương pháp điều trị kháng virus đặc hiệu cho virus sởi. Tuy nhiên có thể tránh được biến chứng nặng của bệnh sởi ở trẻ em bằng điều trị hỗ trợ: chế độ dinh dưỡng tốt, uống đủ nước và bù nước và điện giải. Thực phẩm cho trẻ em nên có đặc điểm mềm dễ tiêu, đủ chất, nấu chín kỹ và khi ăn nên chia thành nhiều bữa theo khẩu vị của trẻ.

Nếu trẻ bị biến chứng của bệnh sởi như tiêu chảy hoặc viêm phổi, cần bổ sung kẽm bằng đường uống. Trẻ lớn nên cho uống nhiều nước, nước ép hoa quả chứa nhiều Vitamin A.

Xem thêm:

• Cách nhận biết và phòng ngừa bệnh sởi ở trẻ em
• Bị bệnh rubella nên ăn gì? Kiêng gì?

Trên đây là các lưu ý khi chăm sóc người bệnh sởi. Hy vọng qua bài viết này bạn sẽ có thêm kiến thức để chăm sóc tốt hơn cho bản thân và gia đình.